Nerdesin Şiir İncelemesi

Nerdesin 

Geceleyin bir ses böler uykumu

İçim ürpermeyle dolar: -Nerdesin?

Arıyorum yıllar var ki ben onu,

Aşıkıyım beni çağıran bu sesin.

Gün olur sürüyüp beni derbeder,

Bu ses rüzgârlara karışır gider.

Gün olur peşimden yürür beraber,

Ansızın haykırır bana: -Nerdesin?

Bütün sevgileri atıp içimden,

Varlığımı yalnız ona verdim ben,

Elverir ki bir gün bana derinden,

Ta derinden bir gün bana “Gel” desin.

                     Ahmet Kutsi Tecer

Şiirin Biçim Yönünden İncelenmesi

Şiirin nazım birimi: Şiir dörtlükler halinde yazılmıştır.

Şiirin ölçüsü: 6+5= 11’li hece ölçüsüdür.

Uyak şeması: abab / cccb / dddb

Şiirin türü: Şiir “koşma” nazım biçimiyle yazılmıştır.

Şiirin Ahenk Unsurları (Uyak ve Redifler)

1. dörtlük

a ---uykumu

a ---onu          “-u” yarım uyak

b ---nerdesin

b ---sesin

b ---nerdesin

b ---desin         “-esin” zengin uyak

2. dörtlük

c ---derbeder

c ---gider

c ---beraber   “-er” tam uyak

3. dörtlük

d ---içimden

d ---ben

d ---derinden   “-en” tam uyak

Diğer Ahenk Unsurları

Şiirde geçen “ses” ve “nerdesin” kelimelerinin tekrarı şiire hem ahenk hem de bütünlük kazandırıyor.

Şiirde “a, e, ü” ünlülerinin tekrarıyla asonans; “s, r, n” ünsüzlerinin tekrarıyla da aliterasyon yapılmıştır.

Şiirin İçerik Yönünden İncelenmesi

Açıklama – Yorum

Ahmet Kutsi Tecer’in “Nerdesin” adlı şiiri Türk edebiyatının en sevilen şiirleri arasındadır. Bugüne kadar bu şiiri ve şiirde geçen “ses” ile ilgili birçok yorum ve değerlendirme yapılmasına rağmen bu sesin kaynağı hakkında net ve kesin bir yargıda bulunulamamıştır.

İnsan hayatı boyunca pek çok şey bekler. Bu bir sevgili, bir zafer ya da bir meselenin çözümü olabilir. Herkesin bir sıkıntısı, bir bekleyişi vardır. Bu şiir aslında onu anlatıyor. Ancak bu şiirde öne çıkan duygunun “aşk” olduğu anlaşılıyor.

Bu ses, şairin uykularını bölüp ona sürekli “Nerdesin?” diye sormaktadır. Aslında bu şiir, şairin içinde ses ögesi bulunan tek şiiri de değildir. Şairin “Kaybolan Ses (Kerem’in İlhamıyla)” ve “Çıngırak” başlıklı şiirlerinde de ses motifine rastlarız. Ancak bu ses, diğer şiirlerdeki “ses”ten farklıdır.

Şiirdeki “ses” edebiyatın ana konularından biri olan “aşkın sesi”dir. Günümüzde ancak masallarda rastlayabileceğimiz, uğrunda pek çok şeyin feda edildiği, peşinden bilinmeyen diyarlara gidilen bir aşktır bu.

Şairin yıllarca aradığı ve aşığı olduğu bu gizemli ses ona sadece “nerdesin?” diye sormaktadır. Şair, içindeki tüm sevgileri atıp varlığını sadece bu sese adamıştır. Bu ses şaire bir gün “gel” derse, tıpkı masallardaki gibi her şeyi ardında bırakıp o sesin, yani aşkının peşinden gidecektir.

Bu şiirde şairin, masallardan esinlenerek aşkın sesini aradığı sonucu çıkmaktadır. Bu öyle bir aşktır ki geceleri uykusunu böler, ondan başka hiçbir şey düşünemez olur, varlığını ve sahip olduğu her şeyi ona adamıştır.

Ancak unutulmaması gereken bir şey vardır; şiirler her zaman yoruma açıktır. Bu sesin anlamı kişiden kişiye değişebilir. Farklı yapıdaki kişiler bu sesten farklı anlamlar çıkarıp farklı duygulara kapılabilirler…

Şiirdeki Edebi Sanatlar

“Bütün sevgileri atıp içimden,

Varlığımı yalnız ona verdim ben” dizesinde “mübalağa (abartma)” sanatı vardır.

Şiirin teması: “Ses”tir. Ancak bu sesin ne olduğu ve ne anlama geldiği okuyucunun yorumuna bırakılmıştır. Bu ses büyük olasılıkla aşkın sesidir.

Dil ve Anlatım

Şiirde açık, yalın ve sade bir Türkçe kullanılmıştır. Şair, duygu ve düşüncelerini doğrudan değil, dolaylı bir yoldan, kaynağı bilinmeyen bir ses yoluyla anlatmaya, söylemek istediklerini çağrışımlar yoluyla hissettirmeye çalışmıştır. Şiirdeki anlatım, anlam noktasında okuyucunun hayallerini harekete geçiren, farklı çağrışımlarla şiirin anlamını kişinin anlayışına göre genişleten bir yapıdadır.

Genel Değerlendirme

Türk edebiyatının en sevilen şiirleri arasında yer alan “Nerdesin” şiiri, hiç kuşkusuz aşkın gizemli yönünü en iyi yansıtan şiirlerden biridir. Okuyan herkeste farklı duygular ve farklı çağrışımlar uyandıran şiir, herkesin anlatmak isteyip de anlatamadığı duyguları yansıtmaktadır.