Kayıtlar

halk hikayesi etiketine sahip yayınlar gösteriliyor

Kerem ile Aslı Hikâyesi İnceleme

Yazan:
Resim
Hikâye Hakkında Kerem ile Aslı, dini farklılıklar nedeniyle bir türlü kavuşamayan iki aşığın hikâyesidir. Hikâye, mani ve türkülerle örülüdür. Dilden dile sözlü olarak yayılan hikâye, zaman içersinde değişikliklere uğramış olduğundan bölgeden bölgeye farklılıklar göstermektedir. Kimin tarafından ve ne zaman ortaya çıktığı kesin olarak bilinmemektedir. Özet İsfahan hükümdarının ve haznedarının çocukları olmaz. Bir gün şehre gelen bir derviş, şaha bir fidan verir. Fidan bahçeye dikilir, ağaç olur. Ağaç tek bir elma verir. Elmayı şah ile haznedarı paylaşırlar. Şahın bir oğlu, vezirin bir kızı olur. Çocuklar birlikte büyür, evlenme çağına gelirler. Hükümdar, dervişin öğüdünü dinleyerek oğlunu haznedarın kızıyla evlendirmek ister. Ancak haznedar Ermeni bir keşiş olduğu için kızını Kerem’e vermek istemez. Hükümdardan düşünmek için süre ister, fırsatını bulunca da memleketi terk eder. Kerem, Aslı’yı bulabilmek için yollara düşer. Yanında sadık dostu Sofu ile diyar diyar dolaşır. Eli...
Devamı»

Tahir ile Zühre Hikâye İncelemesi

Yazan:
Resim
Geniş bir coğrafyaya yayılan Tahir ile Zühre hikâyesinin ne zaman ve nerede ortaya çıktığı belli değildir. Halk arasında dilden dile dolaşan hikâyenin 16. yüzyılda yazıya geçirildiği sanılmaktadır. Hikâye mani ve türkülerle örülüdür. Dilden dile sözlü olarak yayılan hikâye, zaman içersinde değişikliklere uğramış olduğundan bölgeden bölgeye farklılıklar göstermektedir. Özet Bir zamanlar ülkenin birinde zengin ve güçlü bir padişah varmış. Padişahın her şeyi varmış, ancak soyunu ve saltanatını sürdürecek bir çocuğu yokmuş. Padişah ne yaptıysa bu derdine çare bulamamış. Padişahın vezirinde de aynı dert varmış. Padişah ve veziri dertlerine bir çare bulmak için diyar diyar gezmeye başlar. Padişah ve veziri gezerlerken bir ağacın altında yaşlı bir dervişe rastlar. Derviş, onların dertlerini anlar ve koynundan çıkardığı bir elmayı ikiye bölerek onlara verir. Elmayı verdikten sonra onlara birinin kız diğerinin de erkek çocuğu olacağını söyler. Derviş, gitmeden önce padişah ve vezirine ç...
Devamı»

Halk Hikâyesi Türü Özellikleri

Yazan:
Resim
Halk Hikâyelerinin Doğuşu ve Gelişimi Halk hikâyeleri ilk önce sözlü ürünler olarak karşımıza çıkmış, halk arasında yayılmış ve dilden dile dolaşarak günümüze kadar gelmiştir. İçersinde olağanüstü durumlar olsa da çoğu zaman gerçeğe yakın olayların ele alındığı halk hikâyelerinde aşk ve kahramanlık en çok işlenen temalardır. Halk hikâyeleri, destan geleneğinin devamı olarak gelişmiş, zamanla modern hikâyeciliğe geçişte köprü vazifesi görmüştür. Destan geleneğinden halk hikâyelerine geçişi sağlayan Dede Korkut Hikâyeleri aynı zamanda bu türün ilk örnekleri sayılır. Destan geleneğinin 15. yüzyıldan sonra önemini kaybetmesinin ardından halk arasında hayli ilgi gören halk hikâyeleri, günümüzde Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde etkisini hala sürdürmektedir. Halk Hikâyelerinin Genel Özellikleri Halk hikâyeleri, Türk edebiyatında destanın yerini tutan bir tür olarak karşımıza çıkar. Oluşma biçimi açısından destanlara benzeyen bu hikâyeler, zamanla gerçekliği ele alış bakımında...
Devamı»

EN ÇOK OKUNAN YAYINLAR

Kaldırımlar Şiir İncelemesi

Yazan:
Resim
Kaldırımlar Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında; Yürüyorum, arkama bakmadan yürüyorum. Yolumun karanlığa saplanan noktasında, Sanki beni bekleyen bir hayal görüyorum. Kara gökler kül rengi bulutlarla kapanık; Evlerin bacasını kolluyor yıldırımlar. İn cin uykuda, yalnız iki yoldaş uyanık; Biri benim, biri de serseri kaldırımlar. İçimde damla damla bir korku birikiyor; Sanıyorum, her köşe başını sarmış devler… Üstüme camlarını hep simsiyah dikiyor; Gözüne mil çekilmiş bir âmâ gibi evler. Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi; Kaldırımlar, içimde yaşanmış bir insandır. Kaldırımlar, duyulur, ses kesilince sesi; Kaldırımlar, içimde kıvrılan bir lisandır. Bana düşmez can vermek, yumuşak bir kucakta; Ben bu kaldırımların emzirdiği bir çocuğum! Aman, sabah olmasın, bu karanlık sokakta; Bu karanlık sokakta bitmesin yolculuğum! Ben gideyim, yol gitsin, ben gideyim yol gitsin; İki yanımda aksın bir sel gibi fenerler. Tak, tak, ayak sesimi aç kö...
Devamı»

Sanat Şiiri İncelemesi

Yazan:
Resim
Sanat Yalnız senin gezdiğin bahçede açmaz çiçek, Bizim diyarımız da binbir baharı saklar! Kolumuzdan tutarak sen istersen bizi çek, İncinir düz caddede dağda gezen ayaklar. Sen kubbesinde ince bir mozaik arar da Gezersin kırk asırlık bir mabedin içini, Bizi sarsar bir sülüs yazı görsek duvarda, Bize heyecan verir bir parça yeşil çini… Sen raksına dalarken için titrer derinden Çiçekli bir sahnede bir beyaz kelebeğin; Bizim de kalbimizi kımıldatır yerinden Toprağa diz vuruşu dağ gibi bir zeybeğin. Fırtınayı andıran orkestra sesleri Bir ürperiş getirir senin sinirlerine, Istırap çekenlerin acıklı nefesleri Bizde geçer en hazin bir musiki yerine! Sen anlayan bir gözle süzersin uzun uzun Yabancı bir şehirde bir kadın heykelini; Biz duyarız en büyük zevkini ruhumuzun Görünce bir köylünün kıvrılmayan belini… Başka sanat bilmeyiz, karşımızda dururken Yazılmamış bir destan gibi Anadolu’muz. Arkadaş, biz bu yolda türküler tuttururken Sana uğurlar o...
Devamı»

Otuz Beş Yaş Şiiri İncelemesi

Yazan:
Resim
Otuz Beş Yaş Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder. Dante gibi ortasındayız ömrün. Delikanlı çağımızdaki cevher, Yalvarmak, yakarmak nafile bugün, Gözünün yaşına bakmadan gider. Şakaklarıma Kar mı yağdı ne var? Benim mi Allah’ım bu çizgili yüz? Ya gözler altındaki mor halkalar? Neden böyle düşman görünürsünüz, Yıllar yılı dost bildiğim aynalar? Zamanla nasıl değişiyor insan! Hangi resmime baksam ben değilim. Nerde o günler, o şevk, o heyecan? Bu güler yüzlü adam ben değilim; Yalandır kaygısız olduğum yalan. Hayal meyal şeylerden ilk aşkımız; Hatırası bile yabancı gelir. Hayata beraber başladığımız, Dostlarla da yollar ayrıldı bir bir; Gittikçe artıyor yalnızlığımız. Gökyüzünün başka rengi de varmış! Geç fark ettim taşın sert olduğunu. Su insanı boğar, ateş yakarmış! Her doğan günün bir dert olduğunu İnsan bu yaşa gelince anlarmış. Ayva sarı nar kırmızı sonbahar! Her yıl biraz daha benimsediğim. Ne dönüp duruyor havada kuşlar? Nerden ç...
Devamı»

Çoban Çeşmesi Şiir İncelemesi

Yazan:
Resim
Çoban Çeşmesi Deriden derine ırmaklar ağlar, Uzaktan uzağa çoban çeşmesi. Ey suyun sesinden anlayan bağlar! Ne söyler şu dağa çoban çeşmesi? Gönlünü Şirin’in aşkı sarınca, Yol almış hayâtın ufuklarınca; O hızla dağları Ferhad yarınca, Başlamış akmağa çoban çeşmesi. O zaman başından aşkındı derdi, Mermeri oyardı, taşı delerdi. Kaç yanık yolcuya soğuk su verdi, Değdi kaç dudağa çoban çeşmesi! Vefasız Aslı’ya yol gösteren bu, Kerem’in sazına cevap veren bu Kuruyan gözlere yaş gönderen bu… Sızmazdı toprağa çoban çeşmesi Leylâ gelin oldu, Mecnun mezarda, Bir susuz yolcu yok şimdi dağlarda; Ateşten kızaran bir gül arar da, Gezer bağdan bağa çoban çeşmesi. Ne şâir yaş döker, ne âşık ağlar, Tarihe karıştı eski sevdâlar. Beyhûde seslenir, beyhûde çağlar Bir sola, bir sağa çoban çeşmesi.                    Faruk Nafiz Çamlıbel Şiirin Biçim Yönünden İncelenm...
Devamı»

Yağmur Şiiri İncelemesi

Yazan:
Resim
Yağmur Küçük, muttarit, muhteriz darbeler Kafeslerde, camlarda pür-ihtizâz Olur dem-be-dem nevha-ger, nağme-sâz Kafeslerde, camlarda pür-ihtizâz Küçük, muttarit, muhteriz darbeler Sokaklarda seyl-âbeler ağlaşır, Ufuk yaklaşır, yaklaşır, yaklaşır; Bulutlar karardıkça zerâta bir Ağır, muhtazır dalgalanmak gelir; Bürür bir soğuk gölge etrâfı hep, Nümâyân olur gündüzün nısf-ı şeb. Söner şimdi, manzûr olurken demin Heyûlası karşımda bir âlemin. Açılmaz ne bir yüz, ne bir pencere; Bakıldıkça vahşet çöker yerlere. Geçer boş sokaktan, hayâlet gibi, Şitâbân u pûşîde-ser bir sabî O dem leyl-i yâdımda, solgun, tebâh, Sürür bir kadın bir ridâ-yı siyâh. Saçaklarda kuşlar –hazindir bu pek! – Susarlar, uzaktan ulur bir köpek. Öter gûş-ı rûhumda boş bir enîn, Boğuk bir tezâd-ı sükûn u tanîn: Küçük, pür-heves, gevherîn katreler Sokaklarda, damlarda pür-ihtizâz Olur, muttasıl nevha-ger, nağme-sâz Sokaklarda, damlarda pür-ihtizâz Küçük, pür-heves, g...
Devamı»